Na czym polega matura międzynarodowa? System, program, perspektywy

Czas tuż po zakończeniu gimnazjum, jest bardzo stresujący dla wielu młodych ludzi. Jest to okres, kiedy stają przed pierwszym prawdziwym wyborem, wyraźnie rzutującym na ich przyszłość: decyzją, do jakiej szkoły chcieliby się wybrać oraz, bardzo wstępnie, z jakimi zawodami chcieliby wiązać swoją przyszłość. Pośród licznych opcji, takich jak licea, technika czy szkoły zawodowe, można dostrzec jedną bardzo nietypową i dość wymagającą - IB, tj. International Baccalaureate Diploma Programme - maturę międzynarodową.

Na czym polega matura międzynarodowa?

International Baccalaureate Diploma Programme to dwuletni program, przypadający na 2 i 3 klasę liceum zakończony egzaminami uprawniającymi do aplikowania zarówno na wszystkie uczelnie w Polsce, jak i na całym świecie. Wymogiem jest dobra znajomość języka angielskiego, gdyż to on jest językiem wykładowym i egzaminacyjnym.

Program matury międzynarodowej składa się zasadniczo z pięciu części

1. CAS (Creativity, Action, Service), który niejako wypełnia lukę pozostawioną przez brak lekcji WF i zajęć artystycznych w programie oraz przygotowuje ucznia do świadomego życia w społeczeństwie. W ramach tego komponentu student IB jest zobowiązany zrealizować 50 godzin w każdej z gałęzi CAS - kreatywności, sporcie i pomocy społecznej - w trakcie dwóch lat trwania programu. Konieczne jest również wprowadzenie projektu, tj. bardziej złożonej inicjatywy uczniowskiej, łączącej wymienione gałęzie CAS.
2. EE (Extended Essay) tj. praca badawcza na 4000 słów, napisana przez ucznia w języku angielskim, na dowolny temat, pod kontrolą wybranego nauczyciela.
3. TOK (Theory of Knowledge) czyli zajęcia z teorii wiedzy, gdzie uczniowie dowiadują się w jaki sposób poznają, weryfikują i wiedzą, kończące się prezentacją oraz esejem.
4. Internal Assessment - czyli oceniane w szkole oraz moderowane przez zewnętrznych oceniających, prace uczniów stanowiące zwykle 20-25% końcowej (maturalnej) oceny z przedmiotu.
5. External Assessment - tj. egzaminy, odbywające się w maju, podobnie jak w przypadku polskiego systemu edukacji. Matura IB przewiduje egzaminy pisemne (dwa do trzech) ze wszystkich sześciu przedmiotów wybranych przez ucznia oraz egzaminy ustne z każdego podjętego języka - łącznie z językiem ojczystym.

Na co również warto zwrócić uwagę, to sam wygląd lekcji oraz proces dwuletniej edukacji. Najważniejszą cechą programu jest możliwość jego dopasowania do ucznia - każdy z nich ma indywidualny plan, ułożony według wybranych przedmiotów. Wybór nie jest jednak w pełni dowolny - wymogiem jest wybranie po jednym przedmiocie z każdej z sześciu grup przewidzianych przez IBO (International Baccalaureate Organization) na poziomie rozszerzonym lub podstawowym. Są to:

1. Group 1: Language A - język ojczysty
2. Group 2: Language B - język obcy
3. Group 3: Individiuals and societies - geografia oraz historia
4. Group 4: Experimental Sciences - przedmioty eksperymentalne, takie jak biologia, chemia, fizyka.
5. Group 5: Mathematics - matematyka na jednym z czterech dostępnych poziomów. (Większość szkół oferuje trzy z nich)
6. Group 6: Arts - przedmioty artystyczne takie jak teatr i muzyka. Wiele szkół w Polsce nie oferuje ich, a co za tym idzie uczeń wybiera 6 przedmiot z jednej z poprzednich grup.

Optymalnym wyborem jest wzięcie 3 przedmiotów na poziomie podstawowym oraz 3 na rozszerzonym, z uwagi na to, że IB wymaga od swoich uczniów minimum 3 rozszerzeń i minimum 6 przedmiotów. Dzięki wytłumaczonemu wcześniej podziałowi, lekcje odbywają się w małych grupach (średnio ok 15 osób), które sprzyjają nauce i indywidualnemu podejściu do każdego z uczniów, koniecznemu w tego typu programie. Owo skupienie na pojedynczym uczniu jest niezwykle potrzebne przy Internal Assessments, gdzie każdy uczeń pisze pracę: analizę, raport z eksperymentu czy rozwiązanie problemu na wybrany przez siebie temat.

Ostatnim elementem różniącym maturę IB od polskiej jest system punktowy - z każdego przedmiotu uczeń dostaje nie procentowy wynik a ocenę w skali 1-7. Uzyskane punkty sumuje się, co daje maksymalny wynik 42 punktów, do których dochodzą 3 punkty za esej z TOKu oraz Extended Essay.

Maturę można uznać za zdaną, kiedy obydwa eseje dostaną dość dobre wyniki (na stronie internetowej IB jest odpowiednia tabela, tłumacząca jakie oceny można dostać), suma punktów z ocen z przedmiotów na podstawie będzie wynosić 9 punktów, a na rozszerzeniu - 12, gdzie na podstawie pojawia się nie więcej niż 1 dwójka, a na rozszerzeniu nie ma żadnej dwójki. Nie można mieć również więcej niż 3 trójki. Wymaganym jest również zaliczenie CAS.

Dlaczego taki właśnie system matury międzynarodowej?

Odpowiedź jest prosta. IB gwarantuje dość dobre przeliczniki jeżeli chodzi o aplikację na polskie uczelnie oraz, co ważniejsze, otwiera drogę na wszystkie uczelnie na świecie. Uczy także pisania akademickiego i posługiwania się językiem angielskim na lekcjach oraz wobec nauczycieli (może zdarzyć się, że część z nich będzie native speakerami, tj. osobami które przyjechały do Polski z Wielkiej Brytanii, USA czy Australii i angielski jest dla nich naturalną formą komunikacji). Poza oczywistą poprawą jakości angielskiego, IB uczy także samodzielnej pracy, otwartości na inne kultury (często zdarza się, że w klasach pojawiają się osoby innych narodowości) i doskonale przygotowuje do trudów nauki na uniwersytecie.