Tłumaczenia techniczne są jednymi z najbardziej wymagających tłumaczeń w translatorskiej branży. Wymagają wysokiego stopnia dokładności, profesjonalnego podejścia, znajomości konkretnej branży oraz nieustannego rozwijania się i poszerzania wiedzy w danej dziedzinie. Jakie czynności należy wykonać podczas tłumaczenia technicznego? Jak wykonywać tłumaczenie techniczne i czy może to robić każdy?
Tłumaczenie techniczne - czym jest?
Tłumaczenie techniczne to przekład tekstów zdecydowanie bardziej wymagający i zwykle też bardziej czasochłonny niż standardowe przekłady. Nie wystarczy sama chęć nauki języka angielskiego, podstawowy kurs języka angielskiego, ani nawet wysoki poziom umiejętności lingwistycznych, aby takie tłumaczenia wykonywać. Konieczna jest także wiedza na tematy ogólnotechniczne. Przekład dokumentacji technicznych i innych tekstów specjalistycznych bez bieżącej wiedzy w zakresie danej dziedziny technicznej nie ma prawa się udać. Tłumaczeniami technicznymi zajmuje się więc wyspecjalizowany tłumacz techniczny.
Co obejmują tłumaczenia techniczne?
Techniczna terminologia jest skomplikowana. Jedynie tłumacz, który ją zna i rozumie jest w stanie przełożyć tekst należycie w taki sposób, aby bez problemu zrozumiała go grupa docelowa. Umiejętność zastosowania specjalistycznego słownictwa jest kluczowa w tym zawodzie.
Warto zaufać fachowej wiedzy i doświadczeniu tłumaczy, jeśli chodzi o tłumaczenie instrukcji obsługi urządzeń, instrukcji montażu, planów architektonicznych, dokumentacji technicznej i techniczno-ruchowej maszyn i urządzeń, kart charakterystyki produktów, biznesplanów, norm bezpieczeństwa oraz folderów reklamowych i informacyjnych.
Jak wykonuje się tłumaczenia techniczne?
Wykonywanie tłumaczeń technicznych rządzi się swoimi prawami. Nie da się dobrze wykonać tego typu tłumaczenia bez wiedzy językowej i technicznej, po ukończeniu zaledwie podstawowego kursu językowego, w pośpiechu, bez uważności na słowa i terminologię. Nie ma w nim miejsca na choćby najmniejszy błąd. Tłumacze techniczni powinni "zaprzyjaźnić się" z glosariuszami, sprawdzić tekst po napisaniu i przekazać go innym osobom do sprawdzenia. Jak dobrze wykonać tłumaczenie techniczne?
Dokładnie
Dokładność i precyzja są najważniejsze podczas wykonywania tłumaczenia technicznego z języka angielskiego na polski, polskiego na angielski i na inne języki. Choćby niewielkie przejęzyczenie może całkowicie zmienić znaczenie tekstu i wprowadzić innych w błąd. W efekcie może to doprowadzić np. do niewłaściwego użytkowania sprzętu w miejscu pracy. Aby nie doprowadzić do takiej sytuacji, tłumaczenia techniczne wykonuje profesjonalista wykorzystujący glosariusze, czyli słowniki terminologiczne.
Przy pomocy glosariuszy
Glosariusze są bardzo pomocne przy okazji tłumaczeń technicznych. Wskazują jak poprawnie przetłumaczyć słowo w konkretnym kontekście. Glosariusze terminologiczne przyspieszają prace nad przekładem. Dzięki nim tłumaczony tekst jest spójny i nie ma w nim błędnie użytych wyrazów, które mogłyby wprowadzić kogoś w błąd.
Z autokorektą
Po przetłumaczeniu danego tekstu/instrukcji/planu/dokumentacji itd. tłumacz musi dokonać autokorekty, najlepiej odczytując tekst. Czytanie tekstu na głos pozwala wychwycić ewentualne błędy i niedopatrzenia, na które nie zwróciło się wcześniej uwagi. W ten sposób niejasne sformułowania zostają wychwycone.
Z weryfikacją, najlepiej podwójną
Autokorekta nie jest ostatnim etapem przekładu. Tłumaczenie musi być sprawdzone ponownie przez drugiego tłumacza. Czasami nie jesteśmy w stanie dostrzec własnych błędów, gdy tworzymy jakiś tekst lub przekład - wcale nie ujmuje to tłumaczowi profesjonalizmu, po prostu pokazuje, że warto, aby tekst dokładnie przejrzał "ktoś z boku", jakaś inna wykwalifikowana osoba. Jeśli tekst może zostać sprawdzony przez native speakera języka obcego lub polonistę, to tym lepiej.
Następnie tekst powinien zostać przekazany specjaliście, który na co dzień pracuje w danej branży - mamy tu na myśli doświadczonych inżynierów. Dzięki temu zweryfikowana zostaje jakość tłumaczenia. Specjalista z dziedziny inżynierii i techniki ocenia, czy tłumaczenie jest zrozumiałe i czy zawarte w nim słownictwo jest wykorzystywane w praktyce.
Z edycją, dopasowaniem nagłówków itd.
Gdy tekst zostanie sprawdzony, tłumacz nanosi poprawki i dokonuje edycji tekstu, tj. dopasowuje nagłówki, akapity, przypisy i numery stron. Na samym końcu tworzy się spis treści. Ważne, aby numery stron w dokumencie docelowym pokrywały się z numerami w dokumencie źródłowym - dotyczy to chociażby różnego rodzaju instrukcji. Gotowy plik z dokumentem trafia do klienta. Jeśli ma on jakieś uwagi co do przekładu i są one zasadne, tłumacz musi uwzględnić je w przekładzie.
Czy tłumaczenia techniczne można wykonać samemu?
"Potrafię porozumiewać się w języku angielskim, znam trochę języka angielskiego technicznego, skończyłem podstawowy kurs. Może spróbuję samodzielnie przetłumaczyć tę instrukcję" - jeśli przeszło Ci to przez myśl, chcielibyśmy odwieść Cię od tego pomysłu. Podejmowanie się jednego z najtrudniejszych tłumaczeń w branży translatorskiej jest bardzo ryzykowne i krótkowzroczne.
Źle przetłumaczona instrukcja obsługi urządzenia może być fatalna w skutkach. Podobnie jest w przypadku tłumaczeń instrukcji montażu, np. placu zabaw ze ślizgawką dla dzieci. Wystarczy, że jeden z elementów drewnianej konstrukcji, drabinek, huśtawki, platformy i zjeżdżalni będzie źle zamontowany (postępując zgodnie z błędnie przetłumaczoną instrukcją), aby dziecku stała się krzywda.
Najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z oferty biura tłumaczeń. Jedynie wtedy możemy mieć stuprocentową pewność, że tekst wymagający tłumaczenia zostanie przełożony bezbłędnie i z wykorzystaniem odpowiedniej terminologii. Nie oznacza to jednak, że nie zachęcamy do nauki języków - wręcz przeciwnie! Naukę angielskiego warto kontynuować choćby w celu poszerzania kompetencji. Warto zapisywać się na różnego rodzaju szkolenia (np. język angielski techniczny dla inżynierów i techników). Angielski przydaje się i w życiu codziennym, i w pracy, jednak samodzielne tłumaczenie tekstów technicznych to coś, co zdecydowanie odradzamy.
Podsumowanie
Tłumaczenie techniczne jest trudne i podejmować się go powinny jedynie profesjonalni tłumacze znający fachową terminologię, posiadający wiedzę techniczną oraz umiejący tworzyć struktury tekstu w sposób umożliwiający czytelnikom łatwe odczytywanie treści. Tłumaczenia techniczne powinny być wykonywane dokładnie, przy pomocy glosariuszy, z autokorektą, weryfikacją, edycją i otwartością na uwagi od klienta. Dopiero tak przetłumaczone teksty uznajemy za poprawne i kompletne!
