O tym, że uczyć się powinni dzieci i młodzież wiemy doskonale, każdy maluch kiedyś z przedszkolaka stanie się uczniem, później w wielu przypadkach studentem i dalsza ścieżka jego edukacji potoczyć się można na wiele sposobów. Uczyć się można przez całe życie i powinniśmy to robić, aby stale wzbogacać swoją wiedzę oraz poszerzać wachlarz umiejętności. Dziedziną pedagogiki, która zajmuje się nauczaniem osób dorosłych jest andragogika.
Czym jest andragogika?
Andragogika to pedagogika osób dorosłych, czyli dział pedagogiki zajmujący się nauczaniem ludzi po zakończeniu obowiązkowego procesu edukacji z wykorzystaniem tez socjologicznych, etycznych, filozoficznych oraz teorii psychologii człowieka dorosłego. Pozwala na stworzenie dorosłym optymalnych warunków rozwoju z funkcjonowaniem na jak najwyższym poziomie.
Jakie są cele andragogiki, czyli po co uczyć dorosłych?
Powyższa definicja brzmi spójnie i logicznie ale dla wielu z nas wciąż bez odpowiedzi pozostaje zagadnienie: po co uczyć ludzi dorosłych? Czy oni tego chcą? Na co przyda im się dalsza edukacja? Na te pytania andragogika potrafi znaleźć odpowiedź. Ludzie dorośli po zakoszeniu procesu edukacji mogą podjąć dalsze kształcenie w celu - przede wszystkim - własnego rozwoju. Pozwoli im to na poszerzenie wiedzy oraz zdobycie nowych kompetencji. Ponadto, uczenie się w wieku dorosłym może być sposobem na zdobycie lepszej pracy, a nawet otrzymanie awansu. Pamiętajmy także, że inteligencja człowieka kształtuje się na stałym poziomie do około 50 roku życia, następnie nieznacznie spada, wraz z pogarszaniem się funkcjonowania poznawczego w wielu sferach, czyli w zakresie myślenia, wagi, spostrzegania wzrokowego czy szybkość reagowania. Warto więc stale zdobywać wiedzę i uczyć się nawet jako osoba dorosła, czy nawet dojrzała, co sprzyjać będzie stymulowaniu procesów poznawczych. Pozwoli nam to na funkcjonowanie na optymalnym dla naszego wieku poziomie.
Jak i gdzie mogą uczyć się osoby dorosłe?
Mnogość celów andragogiki sprawia, że i firmy uczenia się dorosłych są bardzo różnorodne. Na myśl przywodzi nam ona wszelkie szkolenia - i bardzo słusznie. Tego typu formy doskonalenia się są popularnym sposobem na uczenie osób dorosłych i tym samym jedną z form andragogiki. Ponadto, znane są także różne szkoły policealne oraz pomaturalne. Do nich adresowane są technika i licea zaoczne oraz wieczorowe. Osoby dorosłe mogą uczyć się na studiach zaocznych czy podyplomowych. Kolejną metodą na zdobywanie wiedzy są wszelkiego rodzaju kursy doszkalające, zarówno związane z naszą profesją, jak i zajęcia wzbogacające naszą wiedzę ogólną, np. kursy językowe.
Jestem dorosły ale dalej się uczę: koszty i korzyści
Wiele osób dorosłych podejmuje naukę w celu podnoszenia swojej wiedzy, zdobywania nowych umiejętności i kompetencji. Niestety, każda inwestycja okupiona jest pewnymi kosztami. Warto je wszystkie przeanalizować. Wśród korzyści wymienić należy oczywiście możliwość zdobycia wiedzy oraz nowych umiejętności. To z kolei może przyczynić się do dostania awansu czy lepszej pracy. Pozwala również na stałe stymulowanie procesów poznawczych, co z kolei przyczynia się do poprawy naszego funkcjonowania w różnych sferach. Poza tym, nauka w wielu dorosłych to doskonała okazja do poznania nowych ludzi, jak i zgłębiania swoich pasji.
Z kolei wśród kosztów należy wymienić mniejszą ilość wolnego czasu, który należy przeznaczyć na naukę. Nie będziemy mieć już tyle czasu na życie towarzyskie. Z kolei rodziny z małymi dziećmi muszą liczyć się z tym, że mniej wolnych chwil poświecą swoim pociechom. Należy wiec dobrze rozplanować czas, aby mieć go zarówno dla najbliższych, jak i na naukę. Kolejna kwestia to finanse, a dokładniej koszt, jaki musimy ponieść, aby dalej się uczyć. Tak, jak nauka w szkole podstawowej, gimnazjalnej i średniej, jak i na studiach dziennych jest bezpłatna, tak za inne formy edukacji trzeba zapłacić. Kosztują zarówno studia zaoczne, jak i podyplomowe. Nieco mniej płacimy za szkolenia i kursy dodatkowe. Wiele szkół i placówek oświatowych umożliwia płatność ratalną. Warto starać się również o dotacje na dokształcanie się lub o finansowanie dalszej edukacji przez zakład pracy. Przełożeni najczęściej bardzo chętnie inwestują w wykształcenie swoich pracowników, jeśli tylko maja na to środki.
Podsumowując, korzyści nauki w dorosłym czy nawet dojrzałym życiu jest o wiele więcej niż kosztów. Warto więc uczyć się nawet wtedy, gdy obowiązkowy etap edukacji mamy już za sobą. Przy dobrej organizacji czasu znajdziemy chwilę i na bycie z rodziną i na naukę i na swoje pasje. Co ciekawe, można uczyć się również tego… jak uczyć, czyli studiować andragogikę.
Studiowanie andragogiki, czyli jak uczyć się tego, jak uczyć?
Wiele osób rezyduje się na studia z zakresu andragogiki, co pozwala na poszerzenie wiedzy o nauczaniu dorosłych. Bardzo istotnym przedmiotem na takich studiach jest psychologia człowieka dorosłego, która wyjaśnia w jaki sposób funkcjonują osoby dorosłe oraz w jaki sposób zdobywają wiedzę. Kierunek ten wyposaża także w wiedzę na temat problemów osób dorosłych oraz sposobów na radzenie sobie z nimi. W ich programie są również praktyki. Po studiach z zakresu andragogiki można zostać wykładowcą w szkole policealnej czy zaocznej (pod warunkiem, że mamy skończony kierunek, który pozwoli nam na nauczanie danego przedmiotu) lub trenerem. Wiele osób znajduje zatrudnienie jako doradcy kariery oraz doradcy zawodowi. Warto włączać się również w projekty, które zajmują się aktywizowaniem osób dorosłych oraz ich dalszym kształceniem.
Autor: psycholog Monika Kornaś
Komentarze