Rodzaj tekstu możemy rozpoznać po jego stylizacji słownej. Konkretny gatunek zawsze charakteryzuje się podobnymi sformułowaniami, budową tekstu, linią prowadzenia narracji lub rozumowania itd. W tym artykule chcielibyśmy omówić jedną z ciekawszych metod budowania treści, a mianowicie styl popularno-naukowy, z którym spotykamy się na co dzień, często nie zdając sobie nawet z tego sprawy.
Więcej szczegółów znajdziesz poniżej.
Podstawowe kategorie
Klasyfikacja stylów, jakimi posługujemy się w codziennym życiu, dzieli się na kilka głównych kategorii. Dzięki ich zastosowaniu i znajomości reguł możemy stylizować własne teksty w sposób jak najbardziej pasujący do sytuacji i w pełni oddający jej charakter. Są to:
- Styl retoryczny (charakterystyczny dla przemówień),
- Styl urzędowy (tym stylem pisane są listy, które otrzymujemy od różnych instytucji prywatnych lub publicznych, np. powiadomienia z banku),
- Styl publicystyczno-dziennikarski ( używany w przypadku sporządzania i przekazywania informacji w mediach),
- Styl potoczny (zawiera w sobie zwroty i słowa używane przez nas na co dzień),
- Styl kolokwialny (bez ozdobników; bardzo uproszczony i dosłowny),
- Styl artystyczny (pełen różnych zabiegów literackich (np. metafor) mających nie tylko przekazać konkretna treść, ale i odnieść się do naszego poczucia estetyki),
- Styl naukowy.
Styl naukowy
Najważniejsze dla stylu naukowego jest precyzyjne wyrażanie treści. W tym celu stosuje się szeroko pojęta terminologię naukową, zamiast zbędnych opisów niewnoszących innowacji do treść. To właśnie jego odmianą jest styl popularno-naukowy. Zmiany są tu dość charakterystyczne, a polegają na tym, iż określenia, które w normalnych warunkach były by zrozumiałe jedynie dla specjalisty zastępuje się opisami. Jeśli nie można uniknąć profesjonalnej terminologii wplata się ją w kilka wersów wyjaśniających. Z założenia tekst popularno-naukowy ma być przyjazny dla zwykłego czytelnika oraz jednocześnie dostarczać mu pożądanej wiedzy specjalistycznej w przystępnej i dla niego zrozumiałej formie. Można więc stosować tu przenośnie, porównania oraz krótkie zdania ułatwiające przyswojenie nowych informacji.
Duża swoboda
Osoba, która wybiera styl popularno-naukowy najpewniej chce utrzymać swój tekst w swobodnej choć lekko specjalistycznej formie. Charakterystyczne dla tego typu budowania treści jest to, że stanowi on coś pośredniego pomiędzy literackim dziełem a naukowym sprawozdaniem z badań. Także gramatyka jest tu o wiele mniej skodyfikowana, co daje autorowi większą swobodę w tworzeniu. Najłatwiej zrozumieć tę prawidłowość mówiąc, że to pewnego rodzaju eseje, czy formy jednostronnej pogadanki z czytelnikiem na tematy poważne. Poza tym można dostrzec tu także spora dawkę subiektywności oraz ekspresyjnego wyrażania myśli. Jedną z zalet tego stylu jest dopuszczenie do użycia (oczywiście w ograniczonej ilości) wyrazów potocznych.
Obrazowo i zrozumiale
Poprzez użycie metafor, porównań, przenośni oraz innych zabiegów stylistycznych autor takiego tekstu wykazuje wyraźną tendencję do uczynienia swoich słów jak najbardziej zrozumiałymi. Często stosuje się tu odwołania do doświadczeń, które mogą uchodzić w danej grupie za uniwersalne i tym samym pozwalać na lepsze przyswojenie tekstu. Laik czytając taki tekst jest w pełni usatysfakcjonowany i potrafi zrozumieć stanowisko autora, a nawet z nim polemizować, jak równy z równym. Nie tylko słowa muszą być tu przystępne, ale również i forma, dlatego stosowanie rozdziałów, podrozdziałów czy krótkich akapitów jest w tym wypadku powszechną praktyką. Styl popularno-naukowy jest przyjemny w odbiorze, ale też pouczający - zupełnie jak powyższy artykuł.
Autor: www.wiedza-naukowa.eu.
Komentarze